Od 8 grudnia 2022 roku obowiązuje znowelizowana ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność weryfikacji dotychczasowych kontraktów oraz większe ryzyko kontroli przez urzędników państwowych. Nowe uregulowania znacząco upraszczają również sposób naliczania administracyjnych kar pieniężnych. Kogo dotyczą zmiany w ustawie o terminach płatności? Jakie są to zmiany i od kiedy stosuje się ustawę o terminach zapłaty w transakcjach handlowych?
Kogo dotyczą zmiany w ustawie o terminach zapłaty?
Ustawa o terminach płatności zwana również o zatorach płatniczych dotyczy w sumie 6 grup podmiotów oraz przedsiębiorstw:
- przedsiębiorcy,
- działalność nieewidencjonowana,
- podmioty zobowiązane do stosowania przepisów Prawa zamówień publicznych,
- osoby wykonujące wolny zawód,
- oddziały i przedstawicielstwa zagranicznych przedsiębiorców,
- przedsiębiorcy z krajów Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu.
Ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych stanowi, że jej przepisy stosuje się pomiędzy wyżej wymienionymi podmiotami. Oznacza to, że wszystkie strony transakcji handlowej muszą należeć do którejś z grup powyższego katalogu.
Jakie zmiany w ustawie?
Przepisy nowej ustawy o transakcjach handlowych i terminach ich płatności obowiązującej od 2020 roku przewidują rozwiązania mające na celu eliminację nadużywania swobody zawierania umów na niekorzyść wierzyciela. Nowelizacja przepisów ustawy przyniosła nie tylko zmiany w terminach zapłaty za transakcje handlowe, ale także nowe odsetki ustawowe za opóźnienia.
W przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym odsetki będą wynosić wysokość równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiu punktów procentowych bez zmian do stanu dotychczasowego. W przypadku transakcji handlowych w których dłużnikiem nie jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym odsetki będą wynosić wysokość równej sumie stopy referencyjnej NBP i dziesięciu punktów procentowych – aktualnie będzie to więc 11,5%. W nowelizacji ustawy doprecyzowano i uzupełniono katalog praktyk rażąco nieuczciwych wobec wierzyciela. Określono także nowy czyn nieuczciwej konkurencji.
Nowe terminy zapłaty w transakcjach handlowych
Znowelizowana ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych zawiera informację o tym, że terminy płatności będą zależały od tego, jakie podmioty będą uczestniczyć w transakcji. Zdecydowanie najbardziej zaostrzają się warunki stosowania wydłużonych terminów płatności:
- jeśli wierzycielem jest dużego przedsiębiorcy jest firma z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, maksymalny termin płatności będzie wynosił 60 dni,
- jeśli dłużnikiem jest podmiot publiczny to maksymalny termin płatności będzie wynosił 30 dni, a w przypadku podmiotów leczniczych 60 dni,
- pomiędzy pozostałymi podmiotami gospodarczymi, co do zasady, termin płatności będzie mógł być dłuższy niż 60 dni, pod warunkiem że nie będzie to rażąco nieuczciwe względem wierzyciela.
Od kiedy stosujemy ustawę o terminach zapłaty w transakcjach handlowych?
Wraz z początkiem 2023 roku wchodzą nowe przepisy ustawy z 4 listopada 2022 roku, która znowelizowała przepisy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Niektóre z przepisów zostały wprowadzone już w ubiegłym roku – 8 grudnia 2022 roku. Pozostałe zaczną obowiązywać od 24 stycznia 2023 roku.
